Ảnh: Lin Ca Thấy Phi khỏe mạnh, thật thà nên Hương quản Tế giàu nhất vùng nhận vào làm công rồi gả ái nữ Trần Thị Lữ kém ông 6 tuổi
Chuyện kể của bác Ba Phi về sản vật ở Lung Tràm hay vùng rừng U Minh cái gì cũng to lớn, vĩ đại. "Chính quyền vận động mẹ mang di ảnh ông nội đặt lên bàn thờ nhưng không được.
Mồ côi cha năm 15 tuổi, ông phụ trách mọi chuyện trong gia đình vì là con cả trong gia đình 5 anh em. Khi quốc gia đầu tư vào Lung Tràm, lên phương án xây nhà tưởng vọng bác Ba Phi thì mẹ bà xảy ra xung đột với các con vì nghe theo lời con gái thứ tư. Thương rể chăm chỉ, cha vợ cắt đất cho Ba Phi đến 500 mẫu. Theo bà Dung, trước khi mất, cha bà đã chia đất đầy đủ cho 2 con gái, 3 con trai và mọi người đều có sổ đỏ.
Tiếng cười sảng khoái vui tươi, gắn chặt với đồng ruộng, chim thú, cây rừng; không châm chọc, công kích các tầng lớp cai trị, nhưng giá trị nghệ thuật cao.
Lúc đầu Ba Phi không đồng ý nhưng vợ nhiều lần nài nỉ nên ông đồng ý sống với cô gái Khmer. "Đường được trải nhựa đến nhà bác Ba Phi cho thấy quốc gia rất quan tâm đến dự án mang ý nghĩa văn hóa của vùng. Ở tuổi “bẻ gãy sừng trâu”, Phi cao lớn, có sức mạnh hơn trai tráng trong vùng. Sau đó ông hiến lại cho chính quyền, chừa hơn 50 ha cho con cháu canh tác đến tận hiện nay.
Khi ấy gia đình cơ cực, ngày đi phá hoang tìm miếng cơm manh áo nhưng đêm đến ông dự đờn ca vui vẻ với hàng xóm, được mọi người quý mến bởi tính vui vẻ, khẳng khái và hay kể chuyện làm lôi cuốn người nghe.
Sợ ông buồn, bà Lữ bàn cách cưới vợ cho chồng
Cảnh nghèo của con cháu bác Ba Phi giờ tại ấp Lung Tràm nơi Ba Phi lập nghiệp có 3 căn nhà lá đơn sơ, phía sau là mộ nghệ nhân với hai người vợ Trần Thị Lữ và Lữ Thị Cham (Cà Cham).
Giận mẹ, bà Dung dựng nhà lá ở riêng, bán nước uống cho khách lỡ đường nhưng quán ế ẩm nên đóng cửa. Chiến tranh loạn lạc, Ba Phi mất đi hai đứa con gái, người còn lại đang sống ở huyện Trần Văn Thời. Ba má ông Phi ở Đồng Tháp Mười, bỏ xứ xuống vùng cực Nam đất nước mưu sinh vào những năm 1880.
Năm 1884, Nguyễn Long Phi sinh ra tại Rạch Mũi của huyện Cái Nước (Cà Mau). Mộ của người vợ thứ 3, cũng là mẹ của ông Hải không có ở Lung Tràm vì sinh con được 3 năm, bà bỏ Ba Phi về quê Mỹ Tho (Tiền Giang). Qua khỏi trọng điểm xã Khánh Hải, huyện Đầm Dơi (Cà Mau) gần 5 km, cuối con đường nhựa ở ấp Lung Tràm là nơi cố nghệ nhân dân gian Nguyễn Long Phi (bác Ba Phi) sinh sống đến cuối đời.
Ảnh: Lin Ca Tại hội thảo quốc tế về chuyện cười dân gian Ba Phi được Bộ Văn hóa - thông báo tổ chức 10 năm trước, các nhà nghiên cứu đều cho rằng giá trị nghệ thuật của truyện cười Ba Phi mang đậm phong vị của làng quê Nam Bộ.
Dân miền Tây không xa lạ với bác Ba Phi bởi ông là nhân vật trong văn chương dân gian gắn liền với những mẩu chuyện cười đơn sơ, mộc mạc gắn với đồng bưng, sản vật rừng U Minh. Ảnh: Lin Ca Không tương hỗ với con gái lớn, bà Anh thường xuyên khóa cửa nhà đi đâu không ai rõ.
Di ảnh bác Ba Phi và đường vào khu mộ của ông. Lẽ ra công trình xây dựng cùng lúc với khu tưởng niệm cố nhạc sĩ Cao Văn Lầu ở Bạc Liêu nhưng vì gia đình tranh chấp đất nên chưa sao giờ khởi công", ông Tiên cho biết thêm
Cụ thể như chuyện rắn tát đìa bắt cá, chọi đá làm tàu bay rơi, leo cây ớt té gãy chân, le le tập thể dục, cọp vào nhà ăn gia súc nên chủ nghĩ kế bắt chúa sơn lâm xay lúa, tàu rùa chạy nhanh như tàu máy, rắn hổ mây tát nước khô cả đìa cá, lúa nở dưới nước, nếp dẻo đến mức treo được con chó trên xiên nhà, chim chóc bay rần rần che mát cả góc trời, cá rô ăn xoài nhiều nên nấu canh chua không cần dầm me hay chuột vừa chắp tay sau đít vừa hứng lúa.
Sống với vợ cả không có con, đêm đêm Ba Phi kéo đờn não ruột. Ông Hải có 5 người con, vợ là bà Nguyễn Thị Anh (81 tuổi) sống một mình vì mâu thuẫn với con gái lớn đơn thân là bà Nguyễn Thị Dung. Cháu nội bác Ba Phi kể về cảnh nghèo và chuyện tranh chấp đất đai của gia đình. Lin Ca. Đối với con trai Nguyễn Tứ Hải, mẹ ông này gặp Ba Phi rồi mang bầu trong những lần Hương quản Tế cho rể chở cá bán cho vựa ở Mỹ Tho.
Căn nhà vách tôn nền đất này là nơi thờ nghệ nhân Ba Phi nhưng luôn đóng cửa. Tá điền gọi bà là Ba Lữ nên từ đó về sau mọi người gọi Phi bằng Ba Phi theo thứ của vợ.
Ở được vài năm, Cà Cham sinh cho Ba Phi 3 người con gái rồi bệnh mất ở tuổi 24. Mẹ tranh chấp đất với các con, tòa đã có phán quyết nhưng mẹ nối khiếu nại", bà Dung cho biết. Trong căn nhà vách tôn nền đất thờ Ba Phi với hai người vợ, di ảnh nghệ nhân đã bị gia chủ giấu mất. Tương truyền khu đất ấy rộng từ ngã ba đường vào xã Khánh Hải chạy dài qua khỏi Lung Tràm.
No comments:
Post a Comment